Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten we weer een heel stuk
terug in de geschiedenis van de Horst, en is het onvermijdelijk dat er naast
vele gegevens ook heel wat namen, en geboorte- en overlijdensdata zullen
volgen. Het is de Horst die amper drie jaar als nieuwe parochie van Groesbeek
bestond en waarbij de kern begon te groeien. Zonder de gevonden gegevens uit
het archief van de Gemeente Groesbeek, was het onmogelijk, om nu nog na zoveel
decennia een historisch verhaal te kunnen maken. Ook gegevens ontvangen via
gesprekken met oudere Horstenaren, hebben ongelooflijk veel materiaal
aangeleverd, wat hierin verweven kon worden.
Inderdaad waren Bennie en Maria (Wilhelmina) Coenen familie van
elkaar, sterker nog ze waren broer en zus van elkaar. Ter verduidelijking: we hebben het niet over de laatste
café-eigenaar Bennie Coenen, geboren op de Horst op 16-09-1932 en er overleden
op 08-10-2001. Dit was Bennie Jr.
Maar…..hoe zat dat dan met de geschiedenis van de familie Coenen,
en waar kwamen ze vandaan ?
Foto van het Horster kerkhof ná 1932-1933 met links Dhr. Grad(us) Peters
en Pastoor van der Leeden bij een nieuw graf links naast het graf van Maria
Wilhelmina Coenen ( + 06-12-1931). Gradus was een veelzijdig man:
kerkaanzegger, boer, grafdelver, conciërge van de school, hulp bij de pastoor
enz. enz.. Deze grafsteen is bij de laatste gravenverwijdering rond 2009 verdwenen,
en behoorde in 2009 tot een van de oudste nog redelijk intacte grafstenen van
de Horst. Achter de pastoor naast de steen en het huis wellicht het hoofd
der Lagere school, Meester Janssen.
Komende vanaf de Horst, lagen alleen aan de linkerzijde
(keuter)boerderijtjes, en tussen de huidige kruising
Reestraat-Boersteeg-Cranenburgsestraat en de (voormalige) boerderij van Faassen
bij de onverharde Postweg naar Eckemann, lag halverwege het boerderijtje van de
familie Coenen-Pierlo.
Feit is wel, zo blijkt uit archiefonderzoek, dat er in mei 1903
een familie Janssen komt te wonen.
Hendrik
Coenen, die daar dus met zijn vrouw Catharina
Pierlo woonde, werd geboren te Cranenburg in de tijd van Napoleon op
10-05-1803 en overleed, wellicht op de Heikant te Groesbeek op
03-05-1851. Ook Catharina werd geboren te Cranenburg en wel op
27-07-1813 en zei overleed wellicht ook op de Heikant en wel op 15-06-1876.
Het echtpaar kreeg 5 zonen en 1 dochter:
Jan Coenen, geboren in 1832.
Matthijs
Coenen, geboren op 15-02-1835.
Gradus Coenen, geboren in 1836.
Hendrik Coenen, geboren op 01-07-1839.
Gertruida Coenen, geboren op 28-01-1847, en
Antoon
Coenen, geboren op 08-03-1850 en overleden op 12-08-1934.
Na het overlijden van vader Hendrik op 03-05-1851, hertrouwde
moeder Catharina op 27-04-1858 met Gerrit Janssen (geboren op 18-11-1796 te
Groesbeek) en ze gingen met 5 van de 6 kinderen in het buurtschap Nijerf wonen
op adres C-12 (ook wel F-12).
Hoogstwaarschijnlijk niet zo erg ver van de Bruuksestraat.
Waarschijnlijk is de oudste zoon Jan eerder overleden, want zoon Matthijs Coenen blijft op de
Heikant wonen op adres H-39. Matthijs werd zoals eerder vermeld geboren op
15-02-1835 en overleed op 21-01-1903. Normaal gebeurde dit overnemen van een
boerderij of woonhuis traditioneel door de oudste zoon. Hij trouwde met Anna Hopmans, geboren te
Groesbeek op
09-10-1844 (andere bron:
28-09-1843) en overleden te Groesbeek op 01-10-1910.
Anna was een dochter van Antoon Hopmans, geboren te Hommersum
(Dld.) op 22-02-1793 en getrouwd te Groesbeek op 15-11-1831 met Petronella
Stoffelen, geboren te Ottersum op
13-09-1809. Ze woonden toen in het gebied rond de huidige wijk de
Drul.
Het echtpaar Coenen-Krebbers kreeg verschillende kinderen waaronder
zoon Bernardus (Sr.) “Bennie” Coenen
sr.” na de geboorte van zijn zoon Bennie op de Horst beter bekend als
“Bennie-Pap” om zodoende geen verwarring te krijgen, en dochter Maria Wilhelmina Coenen. Bernardus
werd geboren op 12-02-1888 en overleed op 12-06-1964 en was getrouwd met Anna
Maria van Duinhoven (Cranenburgstraat Boven-Heikant, net over het spoor). Zij
werd geboren op 24-05-1896 en overleed op 07-02-1986, als dochter van Rudolf
van Duinhoven en Huberta van den Besselaar.
Café Albers, zoals op de voorgevel stond, was reeds lang in bezit
van de familie Albers.
Zo vroeg vader Hendrik Albers reeds op 02-05-1896 een vergunning
aan voor sterke drank. Het adres was H-56. Op 26-04-1901 wordt er weer een
vergunning aangevraagd door de familie Albers.
Verteld werd er, dat er door allerlei gevaarlijke grensincidenten
in die tijd, door het smokkelen, het toen al langzaam opkomende Nationaal
Socialisme (de Bruinhemden) in Duitsland, en andere wazige gebeurtenissen beiden,
maar met name zijn vrouw Anna Maria, angst kregen en rond 1931 verhuisden naar
de (Hooge) Horst, naar de latere Reestraat. Rond 1940 kwam op de Altena L.W.
Janssen (“Bertus van den Altena”) te wonen, die samen met J.G.M. Hombergen uit
het dorp (Dorpsstraat 34) het café voortzette. Volgens archiefgegevens woonde
de familie Coenen al op
20-04-1933 op de Horst op adres D-50, in 1940 Hooge Horst 55
genaamd.
Het pand heette niet voor niets “de Korenbloem”, dit naar
aanleiding van de bij behorende windmolen gebouwd omstreeks 1915 door de
Overasseltse Gradje Jacobs, en was voorheen eigendom van Hendrikus Gerardus Derks, molenaar en caféhouder geboren op de
Boven-Heikant, op 25-07-1928 vroeg hij al een drankvergunning aan, en hij was getrouwd
met Elisabeth Kosman.
Rond die tijd was de molen al ontdaan van zijn wieken en diende
als opslagruimte, want Hendrikus was reeds overgeschakeld van windenergie op de
energie via een efficiëntere zuiggasmotor.
De ruimte was 32 m2, maar hier was wel concurrentie van
overbuurman Antoon Peters
(“Toon den
Apsolon”) die een café-bierhuis genaamd “de Leste Stuuver” runde.
Later werd de eigenaar Bertus Thijssen, die naar het Mookertje in
de Mooksestraat ging, en de zaak rond 1970 verkocht aan Ton Oomen, zoon van
bakker Oomen.
De familie Coenen-van Duinhoven had in de periode dat ze op de
Altena woonden nog meer ernstige tegenslagen te verwerken, vooral wat hun
kinderen betrof:
Op 27-09-1921 wordt er een levenloos kind geboren.
Op 09-03-1923 overleed Huberdina Johanna Hendrica, 6 maanden oud.
Op 04-03-1926 overleed Maria Antonia Gerardina Wilhelmina, 4
maanden oud.
Op 28-10-1928 overleed Antonius Bernardus Johannes Maria, 2
maanden oud, en op
Maria
Wilhelmina Coenen was dus een zus van Bennie Sr. en werd geboren in 1891 en
overleed op 40 jarige leeftijd op 06-12-1931. (Voor haar grafsteen zie de eerste
foto). Ze was getrouwd met de bakker/winkelier Johan Knipping, die niet uit Groesbeek kwam maar uit Ewijk. Hij
werd daar geboren in 1885 en overleed te Groesbeek op 12-07-1938. Na het
overlijden van Maria Wilhelmina in 1931 trouwde Johan opnieuw, nu met Albertina Gertruda Scholten. Albertina
kwam van de Duitse boerderij van Scholten achter “on ut eind” genaamd, op de hoek Bruuk-Hogewaldseweg.
Toen leefde Johan Knipping nog. Later, in de zestiger jaren van de
vorige eeuw, nam de familie IJzendoorn de zaak over, die later ook met een houten
“friettent” begon, buiten de zaak en later weer binnen, wat later onder andere
uitbaters uitgroeide tot een moderne en grotere snackbar “Cafetaria de Horst”.
Twee zusters Franciscanessen bij het huis van bakker Knipping, met
de reclame van Buisman aan de deur en de wijkbrievenbus (“Posterijen”) van de
Horst. Achter de winkelruit links, boven reclame voor Van Nelle thee en onder
van Erdal schoenenpoets. Het huisnummer is Hooge Horst 108. Opgenomen rond
1938-1939.
(Foto: Digitale fotocollectie
Omstreeks 1932-1933 had Knipping op de Horst concurrentie
gekregen. Bakker Antoon H. Oomen uit het dorp vestigde zich toen namelijk aan
de Reestraat, toen Hooge Horst 118. Naast de verkoop van broodproducten, reed
Oomen in de zomermaanden, en vooral bij feestdagen en de kermis met 2
ijsco-karren. Bakfietsen met softijs erin. Dit deed hij gedurende de jaren 1935
en 1942.
Compagnon was J.G.M. Hombergen uit het dorp.
De latere houten friettent van Ijzendoorn die buiten stond, kwam
ook van de familie Hombergen.
Weer een unieke foto van de oude Horst:
De boerderij van Mareetje (Maria) Peters, familie van Grad, daar
waar nu het klooster staat. Links het huis van Grad Peters, rechts de kerk.
Helemaal rechts de hefboom voor de waterput en het huis van “Petje de
Schoester” die er 1927 kwam te wonen. Datering 1938. (Foto: digitale fotocollectie