Terug naar Kerkdorp De Horst-Groesbeek

KERKEN PAROCHIE DE HORST - GROESBEEK
 1928-1952
 

Nieuwjaarskaart  van de Parochie van het Goddelijk Hart  De Horst.
Op de foto staat linksonder de kerk uit 1928, daarnaast de noodkerk van na WOII en daarboven de nieuwe kerk uit 1952.
Linksboven: Pastoor C. van der Leeden, de stichter van de parochie en rechtsboven pastoor P. Baars, zijn opvolger.

Nadere informatie: Van der Leeden is geboren op 18-8-1893 te Engelen (Noord-Brabant). Van der Leeden is  29-5-1920 tot priester gewijd. Vanaf 1926 tot 1928 was hij kapelaan te Groesbeek ('moederkerk' bij pastoor Rovers). Van der Leeden is stichter (en bouwpastoor) van de parochie De Horst waarvan de kerk in juni 1928 werd ingewijd. Van der Leeden nam afscheid (emeritaat) op 7 februari 1969, na ruim 40 jaar pastoor te zijn geweest van De Horst. Van der Leeden is overleden op 15-11-1970 te Nijmegen (ziekenhuis. Pastoor Pierre (Piet) Baars is geboren op 2-12-1916 te Montfort (Limburg). Baars werd op 25-7-1942 tot priester gewijd en was pastoor van parochie De Horst van 15-2-1969 tot 31-12-1983. Pastoor Baars is overleden op 7-11-1984.  

Over het ontstan van de parochie De Horst is hieronder een boeiend artikel door de Heenkundekring Groesbeek uit 2008  opgenomen: http://www.heemkundekringgroesbeek.nl/nieuwsbrief2/De%20Horst%2080%20jaar%20Kerkdorp.htm

 Jubileum Parochie De Horst: 80 Jaar Kerkdorp (2008)

Het streven van enkele kapitaalkrachtige boeren van de Plak en de Heikant naar een eigen parochiekerk op De Horst dateert al vanaf 1912. In de eerste week na zijn benoeming werd pastoor Rovers in het dorp al met die vraag geconfronteerd. Hij kon de boeren geen toezeggingen doen en verwees ze door naar de bisschop.  

De nieuwe parochie waarover de Bossche bisschop Van de Ven met Rovers had gesproken betrof niet De Horst, maar De Breedeweg. Smeekbrieven en bezoeken brachten geen verandering in de voorgenomen plannen. Teleurgesteld besloten de boeren geen medewerking te verlenen aan de voorgenomen bouw van de nieuwe kerk in het dorp. Het meningsverschil verstoorde de verstandhouding tussen Rovers en zijn parochianen op De Horst jarenlang. Ook de oprichting van een nieuwe parochie op De Breedeweg werd na een mislukte fondsenwerving in 1913 voorlopig in de ijskast gezet.  

Er kwam pas weer schot in de zaak na de benoeming in 1926 van kapelaan C. van der Leeden. In zijn takenpakket zat de oprichting van een nieuwe parochie en de bouw van een kerk, waarbij de keuze tussen De Breedeweg en De Horst nog niet vaststond. In februari 1927 liet Van der Leeden de bisschop weten, dat de bewoners op De Horst veel meer over hadden voor een eigen parochie dan de mensen op De Breedeweg. Van zijn aspiratie om op De Horst pastoor te willen worden, maakte hij geen geheim. Dit streven was tegen het zere been van Rovers. Van der Leeden echter wist zich gesteund door de bisschop. Deze raadde hem aan zijn plannen te bespreken met de pastoor van Cuyk, waar Van der Leeden zijn loopbaan als kapelaan was begonnen. De bisschop, Mgr. Diepen, trachtte Rovers nog tot een mildere houding te bewegen door hem te ontslaan van de dotatieplicht, waarbij de moederkerk geld schenkt aan de nieuwe parochie.  De betrekkingen  tussen Rovers en zijn kapelaan raakten ernstig verstoord en in maart vroeg Van der Leeden aan de bisschop om als rector te worden benoemd in het klooster van de Zusters van Liefde, het Hollands Klooster, zodat hij daar zijn intrek kon nemen.  In een mondeling gesprek gaf de bisschop hem toestemming en in een brief in maart 1927 droeg Mgr. Diepen kapelaan Van der Leeden op de parochie op te richten “welke nieuwe Parochie echter niet op steun der Moederkerk zal kunnen rekenen”. Van der Leeden liet er geen gras over groeien. In juni 1927 was de nieuwe parochie, toegewijd aan het Goddelijk Hart van Jezus, een feit. Ruim een jaar later, op 24 juli 1928, wijdde de bisschop de nieuwe kerk in. Het kerkdorp De Horst ontwikkelde zich sindsdien tot een hechte gemeenschap met een bloeiend verenigingsleven.

 

 

1. De stichtingskerk (1928)




Vooroorlogse parochiekerk gebouwd in 1928.
Bron: Oud-Groesbeek in woord en beeld, door G.G. Driessen.



Interieur van de vooroorlogse kerk (1928-1944).
Bron: Groesbeek in oude prenten.





Inwijding parochiekerk De Horst met links de pastorie in 1928.
Bron: Oud-Groesbeek in woord en beeld, door G.G. Driessen.


 
 
Inwijding van de kerk en parochiekerk op De Horst in 1928 met links het huis van Gradus Peters .
Bron: R.K. Schutterij St. Hubertus, door Jan Eikholt Gzn.)



 

Inwijding van de parochiekerk in 1928 met Mgr. Diepen in het portiek  van de pastorie  terwijl de schooljeugd onder leiding van hoofdonderwijzer Janssen hem toezingen..
Bron: R.K. Schutterij St. Hubertus, door Jan Eikholt Gzn.)





Vendelhulde aan pastoor C. Van der Leeden voor de pastorie in 1936. Een van de vendeliers  is Bart Peters (links), zoon van Gradus Peters die tegenover de pastorie woonde.  (Bron: R.K. Schutterij St. Hubertus, door Jan Eikholt Gzn.).
Bron: R.K. Schutterij St. Hubertus, door Jan Eikholt Gzn.)





Links bakkerij Knipping en rechts de parochiekerk.
Bron: Digitaal fotoarchief Leo Zilessen.




Parochiekerkhof De Horst na 1931 met in het midden naast de grafzerk pastoor C. Van der Leeden en links Gradus Peters (grafdelver) .
Bron: familie Gradus Peters.


 

2. Bedevaart voor de oorlog



Bedevaart te Kevelaar in 1928
Bron: Familie Gradus Peters



3. Verwoeste kerk (1945)

 
 
 
Nabij de verwoeste kerk vond men tussen het puin de wijzerplaat van de torenklok.
Bron: www.geschiedenisgroesbeek.nl.



 
 
Links de zwaar beschadigde pastorie en rechts daarvan alles wat er over bleef van de kerk. Pastoor Van der Leeden woonde in een primitief opgelapt kamertje van het verwoest klooster, maar was meestal afwezig vanwege zijn fameuze bedeltochten en preken door het hele land. Een pater deed zondags de Heilige Mis in de ook al erg primitief herstelde kapel van het klooster. Met het bijeen gebedeld geld kon in 1948-1949 de noodkerk gebouwd worden (later parochiehuis en nu dorpshuis “De Slenk”). Naar een ontwerp van architect Van der Laan werd de nieuwe kerk gebouwd., die in 1952 kon worden ingewijd, compleet met klokken, waar pastoor Van der Leeden zo trots op was.  
Bron: Inleiding door Leo Zilessen, http://www.geschiedenisgroesbeek.nl/inleiding.htm.



4. Herbouwde kerk (1952)





Eerste steenlegging nieuwe parochiekerk 1951 door pastoor C. Van der Leeden.
Bron: Groesbeek in het nieuws: Persfoto's uit de jaren vijftig, door G.G. Driessen.





Feestelijk inhuldiging kerk op 25 juni 1952 met vlaggen. In het midden vooraan de is klokkenstoel leeggehaald en hangen de 2 klokken (waar van der Leeden zo trots op was) in de klokkentoren van de nieuwe kerk. Later zijn er nog 2 klokken bijgekomen.
Bron: Groesbeek in het nieuws: Persfoto's uit de jaren vijftig, door G.G. Driessen.



5. Impressie van de nieuwe Kerk
Foto´s zijn gemaakt wanner de kerk bijna klaar is. Opvallend is dat de klokken nog niet in de toren hangen.
Bron: Digitaal fotoarchief Leo Zilessen.




De nieuwe kerk vanaf de Hoge Horst (land van Gradus Peters).




De nieuwe kerk en pastorie gezien vanaf het Presaessiepaedje tussen de Plakseweg en de Ketelstraat.
Een mooie foto van het toen nog vrije landschap van De Horst.



De nieuwe kerk met aan de toen nog onbebouwde Ketelstraat.met rechts de verbinding naar de pastorie.



 
De nieuwe parochiekerk (nog zonder klokken) aan de Ketelstraat in 1952.
Met van links naar rechts: Café-Pension “De Korenbloem”, noodkerk / parochiehuis, parochiekerk, bakkerij Hoedemaker en boerderij Gradus Peters.




Het (nog) kale interieur  van de nieuwe kerk.




De nieuwe kerk met links aan de kerk aangebouwd de doopkapel.




De nieuwe Horster kerk aan de toen nog onbebouwde Ketelstraat met uitzicht op het Reichswald, dat er nog desolaat en troosteloos bij ligt na het verwoestend geallieerd bombardement tijdens de operatie Vertible van februari 1945 .




Mooi beeld van de kerk.




De nieuwe Horster kerk vanaf de overkant van de Ketelstraat.




De  lege klokkentoren.