Nieuwjaarskaart
van de Parochie van het Goddelijk Hart De Horst.
Op de foto staat linksonder de kerk uit 1928, daarnaast de noodkerk van na WOII
en daarboven de nieuwe kerk uit 1952.
Linksboven: Pastoor C. van der Leeden, de stichter van de parochie en
rechtsboven pastoor P. Baars, zijn opvolger.
Nadere
informatie: Van der Leeden is geboren op 18-8-1893 te Engelen (Noord-Brabant).
Van der Leeden is 29-5-1920 tot priester gewijd. Vanaf 1926 tot 1928 was
hij kapelaan te Groesbeek ('moederkerk' bij pastoor Rovers). Van der Leeden is
stichter (en bouwpastoor) van de parochie De Horst waarvan de kerk in juni 1928
werd ingewijd. Van der Leeden nam afscheid (emeritaat) op 7 februari 1969, na
ruim 40 jaar pastoor te zijn geweest van De Horst. Van der Leeden is overleden
op 15-11-1970 te Nijmegen (ziekenhuis. Pastoor Pierre (Piet) Baars is geboren
op 2-12-1916 te Montfort (Limburg). Baars werd op 25-7-1942 tot priester gewijd
en was pastoor van parochie De Horst van 15-2-1969 tot 31-12-1983. Pastoor
Baars is overleden op 7-11-1984.
Over
het ontstan van de parochie De Horst is hieronder een boeiend artikel
door de Heenkundekring Groesbeek uit 2008 opgenomen:
http://www.heemkundekringgroesbeek.nl/nieuwsbrief2/De%20Horst%2080%20jaar%20Kerkdorp.htm
Jubileum Parochie De Horst: 80 Jaar Kerkdorp (2008)
Het streven van enkele kapitaalkrachtige
boeren van de Plak en de Heikant naar een eigen parochiekerk op De Horst
dateert al vanaf 1912. In de eerste week na zijn benoeming werd pastoor Rovers
in het dorp al met die vraag geconfronteerd. Hij kon de boeren geen
toezeggingen doen en verwees ze door naar de bisschop.
De nieuwe parochie waarover de Bossche
bisschop Van de Ven met Rovers had gesproken betrof niet De Horst, maar De
Breedeweg. Smeekbrieven en bezoeken brachten geen verandering in de voorgenomen
plannen. Teleurgesteld besloten de boeren geen medewerking te verlenen aan de
voorgenomen bouw van de nieuwe kerk in het dorp. Het meningsverschil verstoorde
de verstandhouding tussen Rovers en zijn parochianen op De Horst jarenlang. Ook
de oprichting van een nieuwe parochie op De Breedeweg werd na een mislukte
fondsenwerving in 1913 voorlopig in de ijskast gezet.
Er kwam pas weer schot in de zaak na de
benoeming in 1926 van kapelaan C. van der Leeden. In zijn takenpakket zat de
oprichting van een nieuwe parochie en de bouw van een kerk, waarbij de keuze
tussen De Breedeweg en De Horst nog niet vaststond. In februari 1927 liet Van
der Leeden de bisschop weten, dat de bewoners op De Horst veel meer over hadden
voor een eigen parochie dan de mensen op De Breedeweg. Van zijn aspiratie om op
De Horst pastoor te willen worden, maakte hij geen geheim. Dit streven was
tegen het zere been van Rovers. Van der Leeden echter wist zich gesteund door
de bisschop. Deze raadde hem aan zijn plannen te bespreken met de pastoor van
Cuyk, waar Van der Leeden zijn loopbaan als kapelaan was begonnen. De bisschop,
Mgr. Diepen, trachtte Rovers nog tot een mildere houding te bewegen door hem te
ontslaan van de dotatieplicht, waarbij de moederkerk geld schenkt aan de nieuwe
parochie. De betrekkingen tussen Rovers en
zijn kapelaan raakten ernstig verstoord en in maart vroeg Van der Leeden aan de
bisschop om als rector te worden benoemd in het klooster van de Zusters van
Liefde, het Hollands Klooster, zodat hij daar zijn intrek kon nemen. In een mondeling gesprek gaf de
bisschop hem toestemming en in een brief in maart 1927 droeg Mgr. Diepen
kapelaan Van der Leeden op de parochie op te richten “welke nieuwe Parochie
echter niet op steun der Moederkerk zal kunnen rekenen”. Van der Leeden
liet er geen gras over groeien. In juni 1927 was de nieuwe parochie, toegewijd
aan het Goddelijk Hart van Jezus, een feit. Ruim een jaar later, op 24 juli
1928, wijdde de bisschop de nieuwe kerk in. Het kerkdorp De Horst ontwikkelde
zich sindsdien tot een hechte gemeenschap met een bloeiend verenigingsleven.
1. De stichtingskerk (1928)
Vooroorlogse
parochiekerk gebouwd in 1928.
Bron:
Oud-Groesbeek in woord en beeld, door G.G. Driessen.
Interieur van de vooroorlogse kerk (1928-1944).
Bron: Groesbeek in oude prenten.
Inwijding parochiekerk De Horst met links de pastorie in 1928.
Bron:
Oud-Groesbeek in woord en beeld, door G.G. Driessen.
Inwijding van de kerk en parochiekerk op De Horst in 1928 met links het huis van Gradus Peters
.
Bron: R.K. Schutterij St.
Hubertus, door Jan Eikholt Gzn.)
Inwijding
van de parochiekerk in 1928 met Mgr. Diepen in het portiek van de
pastorie terwijl de schooljeugd onder leiding van
hoofdonderwijzer Janssen hem toezingen..
Bron: R.K. Schutterij St.
Hubertus, door Jan Eikholt Gzn.)
Vendelhulde aan pastoor C. Van der Leeden voor de pastorie in 1936.
Een van de vendeliers is Bart Peters (links), zoon van Gradus
Peters die tegenover de pastorie woonde. (Bron: R.K. Schutterij
St. Hubertus, door Jan Eikholt Gzn.).
Bron: R.K. Schutterij St.
Hubertus, door Jan Eikholt Gzn.)
Links bakkerij Knipping en rechts de
parochiekerk.
Bron: Digitaal fotoarchief Leo Zilessen.
Parochiekerkhof De
Horst na 1931 met in het midden naast de grafzerk pastoor C. Van der Leeden
en links Gradus Peters (grafdelver) .
Bron:
familie Gradus
Peters.
Overzichtsfoto De Horst vanaf de Ketelstraat
met rechts vooraan het kerkhof , daarna de toenmalige lagere school en de kerk.
Links vooraan is het huis van Pijnappels, daarachter bakkerij Knipping en
het
huis van Gradus Peters recht tegenover de kerk aan de andere kant van
de Hooge Horst.
Bron: familie Gradus Peters.
2. Bedevaart voor de oorlog
Bedevaart te Kevelaar in 1928
Op de foto van omstreeks 1928, loopt Bart Peters (zoon van Gradus Peters) voorop
met 'het kruis. In het midden loopt Pastoor van der Leeden tussen
zijn parochianen. De vrouwen die meelopen in deze groep zijn allemaal
inwoonsters van de parochie De Horst.
Bron: Familie Gradus Peters
3. Verwoeste kerk (1945)
Nabij de verwoeste kerk vond men tussen het
puin de wijzerplaat van de torenklok.
Bron: www.geschiedenisgroesbeek.nl.
Links de zwaar beschadigde pastorie en rechts daarvan alles wat er over
bleef van de kerk. Pastoor Van der Leeden woonde in een primitief opgelapt
kamertje van het verwoest klooster, maar was meestal afwezig vanwege zijn
fameuze bedeltochten en preken door het hele land. Een pater deed zondags de
Heilige Mis in de ook al erg primitief herstelde kapel van het klooster. Met
het bijeen gebedeld geld kon in 1948-1949 de noodkerk gebouwd worden (later
parochiehuis en nu dorpshuis “De Slenk”). Naar een ontwerp van architect Van
der Laan werd de nieuwe kerk gebouwd., die in 1952 kon worden ingewijd,
compleet met klokken, waar pastoor Van der Leeden zo trots op was.
Bron: Inleiding
door Leo Zilessen,
http://www.geschiedenisgroesbeek.nl/inleiding.htm.
4. Herbouwde kerk (1952)
Eerste steenlegging nieuwe parochiekerk 1951 door pastoor C. Van der Leeden.
Bron: Groesbeek in het nieuws: Persfoto's uit de jaren vijftig, door G.G. Driessen.
Feestelijk inhuldiging kerk op 25 juni 1952 met vlaggen. In het midden vooraan de is klokkenstoel leeggehaald en hangen de 2 klokken (waar van der Leeden zo trots
op was) in de klokkentoren van de nieuwe kerk. Later zijn er nog 2 klokken
bijgekomen.
Bron: Groesbeek in het nieuws: Persfoto's uit de jaren vijftig, door G.G. Driessen.
5. Impressie van de nieuwe Kerk
Foto´s zijn gemaakt wanner de kerk bijna klaar is. Opvallend is dat de klokken nog niet in de toren hangen.
Bron: Digitaal fotoarchief Leo Zilessen.
De nieuwe kerk vanaf de Hoge Horst (land van Gradus Peters).
De nieuwe kerk en pastorie gezien vanaf het Presaessiepaedje tussen de Plakseweg en de Ketelstraat.
Een mooie foto van het toen nog vrije landschap van De Horst.
De nieuwe kerk met aan de toen nog onbebouwde Ketelstraat.met rechts de verbinding naar de pastorie.
De
nieuwe parochiekerk (nog zonder klokken) aan de Ketelstraat in 1952.
Met van links naar rechts: Café-Pension “De
Korenbloem”, noodkerk / parochiehuis, parochiekerk, bakkerij Hoedemaker en boerderij Gradus Peters.
Het (nog) kale interieur van de nieuwe kerk.
De nieuwe kerk met links aan de kerk aangebouwd de doopkapel.
De nieuwe Horster kerk aan de toen nog onbebouwde Ketelstraat met uitzicht op het Reichswald, dat er nog desolaat en
troosteloos bij ligt na het verwoestend geallieerd bombardement tijdens de operatie Vertible van februari
1945 .
Mooi beeld van de kerk.
De nieuwe Horster kerk vanaf de overkant van de Ketelstraat.
De lege klokkentoren.